سفرهای استانی دولت و وعدههایی که در این سفرها داده شده اگر اجرایی شده باشند، باید وضعیت معیشتی مردم را تغییر شگرفی بدهند. در این بین از طرفی کارشناسان و از طرفی مردم شهرستانهای کشور نظرات متفاوتی از اجرای وعدههای دولتهای نهم و دهم ابراز میکنند. برخی، صحبت از وعدههایی میکنند که در طول این شش سال اقدام مهمی در جهت اجرای آنها صورت نگرفته، برخی وعدههای اجرا شدهای را نام میبرند که معتقدند اجرای آنها هزینه اضافی بوده، برخی نیز از اجرای طرحهایی اسم میبرند که فقط برای مدت کوتاهی درد آنها را دوا کرده و برخی نیز از اجرای موفق طرحها و پروژههای استانی خود یاد میکنند.
میگویند هیچ دولتی چه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و چه پس از آن در بحث کلان، سهمیهبندی بنزین، هدفمندسازی یارانهها و بومیسازی دانش هستهای و تلاش در جهت پیشرفت در استفاده از انرژی هستهای مانند دولت محمود احمدی نژاد پیگیر نبوده و نتوانسته وعدههایش را عملی کند اما علاوه بر وعدههای ملی و کلان همانطور که گفته شد وعدههای استانی دولت از مهمترین بحثهایی است که حتی در برخی از موارد موفقیتهای دولتهای نهم و دهم را به چالش میکشاند. در واقع در سطح استانهای کشور پروژههایی وجود دارند که به تعویق افتادن افتتاح آنها مردم را با این سؤال روبهرو کرده است که چرا وعده اجرایی شدنشان داده شده است. البته مقوله پروژههای استانی دولت احمدینژاد را بهتر است به دو قسمت تقسیم کرد؛ نخست آن دسته پروژههایی که الزما باید در همه استانهای کشور اجرا شوند و دوم پروژههای اختصاصی استانهای مختلف. بهطور نمونه از ابتدای سال 90 هوشمندسازی مدارس کشور از سوی آموزش و پرورش به جد مطرح شد. اجرای چنین پروژهای را میتوان در زمره پروژههای نخست قرار داد.
اخطار مجلس هشتم به پروژههای نیمهتمام دولت
در بهار سال گذشته بود که برخی از نمایندگان مجلس با برشمردن پروژههای نیمهتمام دولت در سفرهای استانی خواستار تخصیص اعتبارهای لازم و اهتمام ویژه دولت برای محقق شدن هرچه سریعتر این مصوبات شدند. در این میان نمایندگان کرج، تبریز، زنجان، ارومیه، گرگان، شوشتر و ورامین بیشتر از سایر نمایندهها پروژههای نیمهتمام دولت در شهر و استان خود را برشمردند و از وضعیت پیشروی آنها گلایه کردند.
بهطور نمونه نماینده مردم کرج در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه پروژههایی که دولت شروع کرده، بهخصوص پروژههای وزارت راه اکثرا به نتیجه نرسیده است، گفت: پروژه اتوبان شهید همت و تعریض اتوبان تهران- کرج و آبیک آن پیشرفتی را که انتظار میرفت نداشتهاند (به گفته این مقام مسئول این پروژهها در آن زمان بهترتیب بیش از 25 و 15درصد پیشرفت نداشتهاند). به گفته عزیز اکبریان پلهای جانبی رودخانه کرج یا میدان شهید سلحانپور نیز نیمهکاره بوده و آسفالت جادههای روستایی به پایان نرسیده است. وی همچنین از تعریض جاده کرج- چالوس انتقاد کرد.
وی در رابطه با وعدههای گردشگری دولت گفت: مسئله 7منطقه گردشگری که رئیسجمهور در سفر دوم خود اعلام کردند در کرج تاسیس خواهد شد و در سفر سوم نیز بر تاسیس آنها تاکید داشته به یکرویا برای مردم استان البرز تبدیل شده است. عزیزیان در بهار سال گذشته با بیان اینکه عمده تعهدات دولت در استان البرز در بحث راه بوده است، در مجلس شورای اسلامی گفت: با توجه به اینکه استان البرز گذرگاه 11 استان کشور است ولی مدیرکل استان البرز آشنایی و توجه زیاد به پروژهها ندارد، بنابراین در وضع راه استانهای تهران و البرز با چالش جدی مدیریتی مواجه هستیم.
در همان زمان سعدالله نصیری قیداری، نماینده مردم زنجان با بیان اینکه دولتهای نهم و دهم نهایت تلاش خود را برای آبادانی ایران و انجام کارهای مثبت انجام داده اند، گفت: این دولتها در مجموع در مقایسه با دولتهای قبلی کارنامه قابلقبولتری نسبت به رسیدگی به استانها و شهرهای تابع آنها داشته اند.
سوغات نیمهتمام
طرح تامین آتیه مهر امام رضا(ع) را میتوان یکی از وعدههای دولت احمدینژاد دانست که بعدها بهدلیل مشکلات قانونی و عدمتامین اعتبار کافی اجرایی نشد و نارضایتی مردم برخی از شهرستانهای کشور بهویژه مردم شهر مقدس مشهد را در پی داشت. گزارشهای میدانی خبرنگار همشهری نشان میدهد که بسیاری از مردم مشهد بهخاطر اینکه این طرح در مشهد به نام تامین آتیه مهر امام رضا(ع) نامگذاری شد، درحالیکه از اول مشخص بود با شکست روبهرو میشود و سپس نیز از سوی دولت هیچ تلاشی برای اجرای مناسب آن صورت نگرفت از دولت گلایهمند هستند.
در این طرح که دولت آنرا در آبانماه سال 88 در استان خراسانرضوی به تصویب رساند قرار بر این شد که به حساب متولدان پس از تاریخ اول فروردین 89 مبلغ یکمیلیون تومان واریز شده و یکحساب بلندمدت برای آنها افتتاح شود. محمود احمدینژاد در آن زمان اعلام کرده بود که این طرح را هدیهای به ملت ایران تلقی میکنیم. با وجود این پس از گذشت نزدیک به 6ماه از وعده دولت این طرح بهدلیل کمبود اعتبارات لازم متوقف و باعث رنجیده شدن بسیاری از مردم شهرهای مختلف در سال گذشته شد.
وضعیت مسکن مهر
درحالیکه بسیاری از مردم تهران از وضعیت مسکن مهر ناراضی هستند و خانههای درنظر گرفته شده را بسیار دور از شهر و با کمبود امکانات رفاهی و معیشتی مانند بیمارستان، آب سالم، مدرسه، سینما و... تلقی میکنند اما بررسیها نشان میدهد که رضایت مردم شهرستانهای مختلف کشور بسیار بیشتر از تهرانیهاست. بهعبارتی در جریان سفرهای استانی دولت، چندین فاز از پروژه مسکن مهر در شهرستانهای مختلف توسط خود رئیسجمهور یا وزرا یا معاونان آنها به بهرهبرداری میرسد و خانوادهها در خانههای مهر سکونت میکنند. بنابراین باید اذعان داشت بخش عظیمی از پروژههای مسکن مهر تاکنون به بهرهبرداری رسیده و تعداد بسیاری از خانوارهای ایرانی از این طریق صاحب مسکن شدهاند.
البته بنابر گزارش تهیه شده توسط مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی دولت در بودجه سال 91 توجهی به نظام درآمدی و مالی شهرداریها و افزایش ساخت مسکن مهر در بافتهای فرسوده شهرها نداشته است. براساس گزارش سایت شهرنوشت 50درصد از سهم ساخت مسکن مهر در بافتهای فرسوده و تقویت نظام درآمدی ومالی شهرداریها از جمله مواردی است که در قوانین بالادستی مورد تاکید قرار گرفته و ضروری است تا در بودجه سال 91 بدان توجه شود. این گزارش تصریح میکند: اعتباراتی که مرتبط به اموری چون زیرساختهای مسکن مهر، پرداخت به شهرداریها و حمایت از تولید و عرضه مسکن است در لایحه بودجه سال 91 تابع هیچگونه ضابطه و برنامه اجرایی نبوده و برحسب نگرشها و صلاحدید دولت تنظیم شده است.
براساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس و طبق قانون پنجم توسعه 50 درصد از منابع، اعتبارات و تسهیلات باید به سمت اجرای طرحهای مسکن مهر، مسکن جوانان و... در بافتهای فرسوده هدایت شوند که این امر در بودجه سال 91 کشور دیده نشده است. احیای بافتهای فرسوده و توجه به آن ازجمله مشکلاتی است که شهرداری به تنهایی قادر به حل آن نیست و توجه قانونگذاران و تمرکز هرچه بیشتر دولت در لایحه بودجه سال 91 و بهخصوص در انتقال ساخت واحدهای مسکن مهر به این بافتها میتواند در حل این مشکل حرکت بزرگی باشد.
پروژههای راهسازی
شکل ظاهری و اخبار بهرهبرداری از پروژههای راهسازی نشان میدهد که دولت در احداث آزادراهها و ایمنسازی جادهها جدیت دارد. با وجود این، به گواه نتایج و آمار بحث پروژههای راهسازی در زمان تصدی آخرین وزیر راه و ترابری با جدیت و موفقیت بهتری دنبال میشد اما در زمان نخستین وزیر راه و شهرسازی این امر تاحدی با مشکلات جدی روبهرو شده است. بههرحال پروژههای راهسازی و ایمنسازی راههای کشور درحال انجام است ولی گاهی برخی پروژهها بهویژه در استانهایی مانند آذربایجانشرقی و خراسانرضوی به کندی پیش میروند. بهواسطه همین مسئله عبور و مرور رانندگان از جادههای قدیم و بیتوجهی به ایمنی این جادهها (بهتر است بگوییم در سایه قرار گرفتن بازسازی و ایمنسازی این جادهها به خاطر اینکه آزادراهی قرار است افتتاح شود) باعث شده تا آمار تصادف و تلفات در آنها بالا رود. در کنار این مسئله پیگیری روند پروژه در برخی مقاطع از سال صورت میگیرد که چندان جالب و منطقی بهنظر نمیرسد. بهطور نمونه در نوروز سال 91 در محور فیروزکوه به ساری تعریض راهها همچنان ادامه داشت و بهخاطر همین تعداد علائم ایمنی و اطلاعرسانی این محور بسیار ناچیز بهنظر میرسید.